Atatürk’ün sofrası

Cumhuriyetimizin 100. yılını kutluyoruz.

Cumhuriyeti bize armağan eden Büyük Önder Mustafa Kemal’i bir kez daha şükran ve rahmetle anıyoruz.

Evet, bir sarayda yaşıyordu. Dolmabahçe Sarayı’nda…

İki dudağının arasından çıkacak tek söz, emir kabul edilirdi.

İstese her gün o sarayda ziyafet sofraları kurardı.

Ama gösteriş budalası, ne oldum delisi bir lider değildi.

Gazi Mustafa Kemal Atatürk, her yönüyle örnek alınması gereken bir liderdi.

Atatürk’ün ömrü savaş meydanlarında, asker karavanasıyla geçti.

Yarı aç yarı tok… Uykusuz geceler…

Küllerinden doğan bir ulusa bağımsız bir devlet kurma yolunda müthiş bir direnç.

Peki, Atatürk ne yerdi?

En çok hangi yemekleri severdi?

İşte bunun yanıtı:

Atatürk yemek düşkünü bir insan değildi. Çok yemek yemeye hem israf hem de sağlığa zararlı bir alışkanlık gözüyle baktığını konuşmalarında ifade ederdi. Sofradan genellikle tam doymadan kalktığı bilinirdi.

1931-1935 yılları arasında Çankaya Köşkü’nün aşçısı olarak görev yapan Halit Atay’ın ifadelerine göre, Atatürk güne çok sade bir kahvaltıyla başlardı. 1 bardak soğuk ayran ya da 1 kase yoğurt ve 1 dilim ekmekten ibaret bu kahvaltının ardından gazetelerini okurken sütlü kahvesini içerdi.

Çok sıkı bir kahve tiryakisi olan Atatürk’ün içtiği kahve miktarının günde 15 fincana kadar çıktığı söyleniyor. Nitekim o günlerden bize kalan birçok fotoğrafında da Atatürk Türk kahvesi içmektedir.

Atatürk’ün çocukluğundan kalma en sevdiği lezzet, annesi Zübeyde Hanım’ın elinden çıkmış olan Selanik usulü ıspanaklı börekti. Atatürk, ara ara mutfaktan bu böreğin yapılmasını ister, böreğini mutlaka ayran eşliğinde tüketirdi. Bu börek için ıspanaklar kuru soğan ve baharatla kavruluyor, sonra da bolca beyaz peynirle karıştırılıyor. Tepsiye serilen kat kat yufkaların arası bu malzemeyle dolduruluyor ve üzerine yine kat kat yufka seriliyor.

Ata’mızın en sevdiği yemek ise askeri okullardaki öğrencilik hayatından kalma bir alışkanlıkla etsiz kuru fasulye ya da kendisinin tabiriyle “yağlı fasulye” idi. Her öğün yese kuru fasulyeden bıkmayacağını söylerdi, bu nedenle köşkün mutfağında her saat hazır bir tencere kuru fasulye bulunurdu. Atatürk kuru fasulyeyi genellikle iki dilim ekmek eşliğinde tüketirdi. Bu ekmekleri de muhakkak ayrana batırarak yerdi.

Aslına bakılırsa ayran Atatürk için olmazsa olmazların başında geliyordu. Kahvaltının ve yemeklerin yanı sıra Atatürk, ikindi vakitlerinde de bir kase ayran içerdi.

Kuru fasulyenin yanında pilav da yemeyi seven Atatürk’ün sevdiği diğer yemekler de karnıyarık ve bamyaydı.

Atatürk'ün olmazsa olmazlarından biri de sarı leblebiydi. Atatürk leblebisinin iyice fırınlanmış olmasını isterdi. Atatürk'ün leblebileri mutfaktaki tavalarda ısıtılarak servis edilirdi.

Gece geç saatlere kadar çalışan Atatürk’ün bu sırada karnı acıkırsa tercihi yumurtadan yana olurdu. Aşçılarına peynirli omlet ya da sahanda yumurta yaptırırdı.

Ulu Önder'in son isteği de karaciğere iyi geldiğini öğrendiği enginar yemekti. Ancak kasım ayı olduğundan İstanbul'da bulunamayan enginarın Hatay'dan getirilmesi uzun sürdü ve enginar İstanbul'a ancak Atatürk'ün ölümünden sonra ulaşabildi.

Cumhuriyet var olsun, Ata’mızın ruhu şad olsun…